Leefplezierplan

Het Leefplezierplan is ontwikkeld als een minimale standaard. Er zijn zeven vaste elementen die elk plan zou moeten bevatten, maar er zijn geen vaste richtlijnen voor de manier waarop je de informatie best documenteert. Zo ontstaan er vele variaties op het Leefplezierplan, maar zijn de vaste elementen toch in elk plan terug te vinden.

In dit element van het Leefplezierplan staat de feitelijke informatie van een bewoner beschreven. Het gaat om basisinformatie (naam, leeftijd, achtergrond, contactpersonen), maar ook om de informatie over iemands gezondheid, functioneren en behoeften op het gebied van zorg. Voor het verzamelen ervan is er geen speciale band tussen bewoner, belangrijke anderen en zorgverlener nodig en de informatie geeft ook geen levendig beeld van wie iemand is.

In dit onderdeel gaat het over verlangens: wat voor iemand belangrijk is (gewoontes, rituelen en zingeving), wie belangrijk zijn en welke persoon iemand graag wil zijn. Die unieke, heel persoonlijke informatie dient om de identiteit van een bewoner te leren kennen en kan alleen worden verzameld in een open, wederkerig en onbevangen gesprek (zonder standaard vragenlijst). Het verzamelen ervan is nooit af; wensen, voorkeuren en verlangens zullen in de tijd veranderen.

In dit onderdeel staan iemands behoeften op het gebied van zorg beschreven (wat iemand nodig heeft om veilig, gezond en/of comfortabel in leven te blijven). Ook bij behoeftegerichte zorg is het belangrijk om te vertrekken van het leefplezier van een bewoner. Op die manier kan je zoveel mogelijk prettige zorgmomenten creëren en de vervelende zorgmomenten zoveel mogelijk beperken.

Hier staat beschreven welke handelingen, activiteiten en houdingen van medewerkers bijdragen aan het leefplezier van een bewoner. Het kunnen handelingen en/of activiteiten zijn die regelmatig terugkomen, maar evengoed zijn het handelingen en/of activiteiten die maar af en toe voorkomen. Het is belangrijk om te starten bij de individuele verlangens van een bewoner en hier creatief in te zijn, om verder te kijken dan het standaard activiteitenprogramma en om dingen durven uit te proberen.

Dit onderdeel van het Leefplezierplan beschrijft de dilemma’s rondom de zorg en ondersteuning van een bewoner. Een dilemma is een lastige keuze waarin verschillende opties botsen met wat er kan, mag, moet of wat iemand graag zou willen. Zorgverleners lopen dagelijks tegen dilemma’s aan, maar maken ze niet altijd expliciet. Door dilemma’s te benoemen en de verschillende opties en perspectieven met elkaar te bespreken, kunnen afspraken gemaakt worden over ‘de beste keuze’. Zo’n aanpak geldt als een belangrijke indicatie van kwaliteit.

Dit zijn alle registraties die nodig zijn voor de standaard verantwoording, zoals de dagelijkse rapportages over zorg en de afvinklijstjes met betrekking tot richtlijnen en protocollen. Het zijn de harde gegevens, de cijfers en de aantallen. In deze logica is er doorgaans geen of nauwelijks aandacht voor het leefplezier.

Hier worden de ervaringen rondom de zorg en ondersteuning van een bewoner vastgelegd. Bijvoorbeeld in de vorm van verhalen, foto’s en video’s. Niet alleen door zorgverleners, maar ook door bewoners en hun belangrijke anderen. Ervaringen kunnen positief of negatief zijn en kunnen overal over gaan, van noodzakelijke zorg tot leefplezier. Het vastleggen en delen van ervaringen biedt handvatten voor de dagelijkse zorgpraktijk. Ze zijn belangrijk voor een betekenisvol leven en ze zijn essentieel voor het werkplezier van de medewerker.